Bartosz Ostałowski na podium w klasyfikacji generalnej DMP w sezonie 2024
Rzędowa pompa wtryskowa - historia, zasada działania
2013-07-31
Ryszard POLIT
Rzędowa pompa wtryskowa - historia
Do sprężania paliwa podawanego do silnika stosowano skomplikowane i duże urządzenia wykorzystujące m.in. sprężarki, co utrudniało zastosowanie jednostki napędowej Diesla w samochodach. Robert Bosch zauważył ten problem i w 1922 r. zlecił prowadzenie prac nad stosownym urządzeniem. Tymczasem Południowoniemieckie Towarzystwo Motoryzacyjne zaproponowało Boschowi rozpoczęcie w jego fabryce produkcji pomp wtryskowych pomysłu inż. Langa. Pompy te stosowano do silników firmy Acro. Bosch odmówił i porozumiał się z firmą M.A.N., która produkowała silniki Diesla.
W 1924 r. prototypową rzędową pompę wtryskową konstrukcji Boscha zainstalowano w ciężarówce M.A.N w celu przeprowadzenia badań drogowych. W 1926 r. Bosch wykupił firmę Acro wraz z Południowoniemieckim Towarzystwem Inwestycyjnym i w 1927 r. rozpoczął wieloseryjną produkcję udoskonalonych, własnych pomp wtryskowych i wtryskiwaczy. Przez 3 lata, do 1930 r., w zakładach Boscha wyprodukowano 10 tys. pomp wtryskowych, a do 1934 r. - już 100 tysięcy sztuk.
Pompa wtryskowa, wtryskiwacze, a także świece żarowe i filtry paliwa, których produkcję również uruchomił Bosch zrewolucjonizowały silnik Diesla, który w 1936 r. wykorzystano nawet do napędu samochodu osobowego. W latach 60. rzędową pompę wtryskową zastąpiła pompa rozdzielaczowa.
Zasada działania rzędowej pompy wtryskowej
W jaki sposób działa rzędowa pompa wtryskowa? Tłoczek (8) z naciętą krawędzią sterującą porusza się ruchem posuwisto-zwrotnym w cylinderku (4). Podczas ruchu w dół tłoczek odsłania kanał zasilający (9), którym paliwo dostaje się do przestrzeni roboczej. Następnie tłoczek porusza się w górę, zasłaniając kanały zasilający (9) i przelewowy (10), powodując sprężanie paliwa. Gdy ciśnienie paliwa jest odpowiednio duże, otwiera się zawór zwrotny (6) i paliwo jest kierowane przewodem do wtryskiwacza. Krawędź sterująca poruszającego się wciąż do góry tłoczka odsłania kanał przelewowy (10), którym paliwo opuszcza przestrzeń roboczą. W tym momencie ciśnienie paliwa spada, zawór (6) się zamyka i wtrysk jest zakończony.
Ruch tłoczka w górę wywoływany jest przez wałek krzywkowy (1) napędzany od silnika pojazdu. Ruch tłoczka w dół powoduje nacisk sprężyny. Ponieważ skok tłoczka jest stały, dawkę paliwa zmienia się przez obrót tłoczka wokół własnej osi listwą zębatą (2), zmieniając tym samym położenie krawędzi sterującej względem kanału przelewowego. Na każdy cylinder silnika przypada jedna sekcja tłocząca, wymagająca oddzielnej kalibracji. Pompa ma odpowiednie regulatory zapobiegające np. rozbieganiu silnika.
Przeczytaj także:
Nowe sankcje dla przewoźników z Białorusi i Rosji
Unia Europejska chce podnieść DMC na kategorię B do 4250 kg...
Jak i gdzie zmierzyć bieżnik opony, miernik głębokości, prawidłowe zużycie...
Kto odpowiada za przeładowany samochód ciężarowy, przewoźnik czy kierowca?
Ford Truck z rekordowymi wzrostami sprzedaży w 2022 roku!