Szkolenia Inter Cars - Pomiar geometrii osi (GE-1)

Warto pamiętać, że koło, które „ściąga” o 3 mm/m na odcinku 1 km zbacza z prawidłowego toru jazdy aż o 3 metry. Nieprawidłowa geometria, szczególnie w pojeździe wieloosiowym, powoduje nie tylko przyspieszone zużycie opon i wzrost zużycia paliwa, lecz także złe prowadzenie pojazdu, co ma wpływ na bezpieczeństwo jazdy. Typowym objawem złej geometrii jest „ściąganie” pojazdu.

Niestety, wiele warsztatów dokonuje pomiaru i regulacji geometrii w sposób nieprawidłowy. Podczas pomiarów należy zmierzyć kąty pochylenia koła, kąty wyprzedzenia i pochylenia osi sworznia zwrotnicy i ustalić równoległość osi. Warsztaty koncentrują się wyłącznie na sprawdzeniu zbieżności kół przedniej osi, a zbieżność nie ma istotnego wpływu na „ściąganie” pojazdu. Problem złej geometrii pojazdów ciężarowych rzadko dotyczy przedniej osi. Na szkoleniu uczymy, jak należy ustawić geometrię w pojeździe z dwiema przednimi osiami skrętnymi. Często mechanicy nie ustawiają śladowości drugiej osi przedniej, gdyż nie wiedzą, jak to się robi. W niektórych pojazdach występuje przedwczesne zużycie zewnętrznych barków opon drugiej osi kierowanej. Po załadowaniu pojazdu ta oś przesuwa się nieco do tyłu i jej koła mają za dużą zbieżność.

Dopóki auto jeździ po grząskim terenie, opony szybko się nie zużywają. Przyspieszone zużycie opon drugiej osi występuje w betonomieszarkach (układ osi 8x4), które poruszają się w większości po twardych drogach, a nie w pojazdach budowlanych (np. 8x8), które jeżdżą z reguły po nieutwardzonych drogach na placu budowy. 
Inne kłopoty występują w ciągnikach siodłowych z naczepą. Jeśli jedna z osi naczepy będzie krzywa i kierowca zdejmie nogę z pedału gazu, to naczepa będzie pchała ciągnik. Kierowca może odnieść wrażenie, że „ściąganie” wynika z błędnie ustawionej geometrii ciągnika. 
Na szkoleniu zwracamy też uwagę na niedokładność pomiaru zbieżności na urządzeniach płytowych, powszechnie występujących np. na stacjach kontroli pojazdów. Niektóre pojazdy, jak MAN czy Mercedes, mają niewielki rozstaw osi. Przednia oś nie zjedzie jeszcze z płyty pomiarowej, gdy wjeżdża na nią druga oś, co powoduje znaczne błędy w pomiarach. 
Podczas badania geometrii pojazd należy obciążyć, co w przypadku niektórych zabudów, np. betonomieszarki, może stanowić kłopot. Jak z niego wybrnąć, uczymy na szkoleniu.

Nie robię hydrauliki! 

Podczas ustawiania geometrii pojazdu trzeba uwzględnić istnienie hydraulicznego wspomagania układu kierowniczego. By ustawić kolumnę kierowniczą do jazdy na wprost, nie zawsze można się kierować znakami na kolumnie. Wykładnią dla mechanika jest ciśnienie płynu w układzie hydraulicznym, które można sprawdzić, korzystając ze złącz diagnostycznych. Do szczególnie trudnych w obsłudze należą pojazdy, które mają 2 lub 3 osie kierowane i 2- lub 3-obwodowy system wspomagania. Większość pojazdów z dwoma osiami kierowanymi ma trzy pompy wspomagania - dwie z nich otrzymują napęd od silnika, ale praca trzeciej pompy jest uzależniona od ruchu pojazdu. Praca trzeciej pompy umożliwia wspomaganie układu kierowniczego przy niepracującym silniku. Wielu mechaników o tym nie wie i podczas regulacji geometrii nie zwraca uwagi na układ hydrauliczny.

Nie można też zapominać o hydraulicznych siłownikach dodatkowych osi skrętnych. Na naszych drogach jeździ sporo 5-osiowych, specjalistycznych (np. pompy do betonu) pojazdów starszej generacji z pięcioma osiami skrętnymi. Ustawienie geometrii w takim pojeździe jest niezwykle trudne. Tymczasem wiele warsztatów ustawiających geometrię kół nie zajmuje się układem hydraulicznym. W pojazdach 4-osiowych są 4 zawory regulacyjne, a ciśnienie dochodzi do 120 - 140 barów. Przy złym ustawieniu, podczas skrętu kół ciśnienie może dojść do 160-170 barów, co skutkuje rozerwaniem przewodu hydraulicznego. Uczymy też właściwych procedur postępowania przy ustawianiu geometrii w wieloosiowych pojazdach budowlanych, w których występuje problem z luzowaniem zapieczonych i zardzewiałych drążków kierowniczych. Dokonanie geometrii pochłania wówczas 6-8 godzin pracy. 
W części praktycznej szkolenia każdy uczestnik uczy się przeprowadzania regulacji zbieżności kół.

Pytania kontrolne: 

1- Jakie są objawy złego ustawienia geometrii osi pojazdu? 
2- Jakie elementy są odpowiedzialne za trakcję pojazdu? 
3- W jaki sposób należy ustawić koła przednie do jazdy na wprost? 
4- Na czym polega regulacja zaworów krańcowych w kolumnie kierowniczej? 
5- Ile pomp hydraulicznych ma pojazd z dwiema osiami kierowanymi? 

Treść szkolenia: 

1. Omówienie układów jezdnych w różnych aplikacjach: 4x2, 4x4, 8x4, 8x8. 
2. Omówienie elementów odpowiedzialnych za prawidłową trakcję pojazdu. 
3. Kontrola układu hydraulicznego jedno- i dwuobwodowego. 
4. Omówienie wariantów kolumn kierowniczych – jedno- i dwuobwodowych. 
5. Regulacja zaworów krańcowych w kolumnie kierowniczej oraz ograniczników skrętu. 
6. Zajęcia praktyczne – regulacja zbieżności z wykorzystanie urządzenia firmy Josam. 

Po szkoleniu uczestnik powinien samodzielnie wykonać pomiary i nastawy geometrii pojazdu z uwzględnieniem ciśnień w układzie hydraulicznym. 

Czas trwania szkolenia – 1 dzień