Po co i jaki wyciąg do spalin w warsztacie samochodowym?

Treść kodeksu dopełniają m.in.: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanych występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych czy Instrukcja BHP znajdująca się w każdym warsztacie samochodowym.

Pracodawca zobowiązany jest organizować pracę (w tym przypadku warsztatu samochodowego) w taki sposób, aby zapobiegać wypadkom, urazom i chorobom zawodowym. Pracodawca, który traktuje zdrowie swoich pracowników w sposób nieodpowiedzialny, tym samym nie przestrzega Kodeksu Pracy nie jest bezkarny. W przypadku kontroli Państwowej Inspekcji Pracy i wykazania nieścisłości może otrzymać karę w wysokości do 30 000 zł.

SPRAW, ABY TWOI MECHANICY PRACOWALI W BEZPIECZNYCH WARUNKACH

Co i jak szkodzi naszemu zdrowiu?

Zagrożeń dla zdrowia i życia pracowników w warsztacie samochodowym jest mnóstwo. Ograniczając się jednak tylko do tematyki braku lub niewłaściwej wentylacji w warsztacie, zdarzenia losowe zagrażające pracownikom w miejscu świadczenia pracy to zatrucie lub uduszenie się. Za oba przypadki odpowiadają spaliny silnikowe zawierające szkodliwe, duszące i toksyczne związki chemiczne (np. tlenki azotu, węgla czy węglowodory) oraz cząstki stałe.

Według badań Światowej Organizacji Zdrowia, spaliny silnika Diesla posiadają potwierdzony status kancerogenny, co kwalifikuje je do tej samej grupy szkodliwości co azbest. W przypadku spalin wytwarzanych przez silniki benzynowe, póki co, uznaje się, że mogą wywoływać choroby onkologiczne. Należy pamiętać, że spaliny silników diesla kiedyś również uznawano za możliwe zagrożenie dla zdrowia nim potwierdzono ten status wieloletnimi badanami.

Normy jakości powietrza w środowisku pracy

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy ustala wartości zgodnie z podziałem według trzech grup, w pierwszej znajduje się najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS), którego oddziaływanie na pracownika aktywnego w ciągu 8-godzinnego dobowego i przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy nie powinno spowodować ujemnych zmian w jego stanie zdrowia oraz w stanie zdrowia jego przyszłych pokoleń.

W drugiej najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSch), które nie powinno spowodować ujemnych zmian w stanie zdrowia pracownika, jeśli występuje w środowisku pracy nie dłużej niż 15 minut i nie częściej niż 2 razy w czasie zmiany roboczej, w odstępie czasu nie krótszym niż 1 godzina. Trzecia grupa reguluje najwyższe dopuszczalne stężenie pułapowe (NDSP), które ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia pracownika nie może być w środowisku pracy przekroczona w żadnym momencie.

PROFESJONALNY ODCIĄG W WARSZTACIE GWARANCJĄ BEZPIECZEŃSTWA

Sklasyfikowane stężenia chemiczne szkodliwe dla zdrowia wymienione w Rozporządzeniu odnoszą się również do związków chemicznych występujących w spalinach silnikowych. W jaki sposób interpretować wartości, gdzie znajduje się punkt odniesienia pozwalający zrozumieć skalę problemu i niebezpieczeństwo?

Najczęstszą przyczyną zatruć jest oddychanie powietrzem zanieczyszczonym oparami benzenu. W badaniach przeprowadzonych w warsztacie przez Zakład Szkodliwości Chemicznych Instytutu Medycyny Pracy i Zdrowia Środowiskowego w Sosnowcu benzen występujący w powietrzu emitowanym z silnika Diesla wynosił 0,007-5,09 mg/m3 przy normie 1,6 mg/m3 NDS. W przypadku oddychania powietrzem zawierającym powyżej 2% benzenu, po 5-10 minutach, w wyniku podrażnienia ośrodka oddechowego następuje śmierć.

Inny, występujący w spalinach związek chemiczny, dwutlenek węgla, którego stężenie w pomieszczeniach nie powinno być wyższe niż 0,5% już przy 0,2% wywołuje pierwsze negatywne objawy w organizmie. Gdy dojdzie do poziomu 7%-10% następuje utrata przytomności. Jeszcze szybciej działa tlenek węgla powstający w wyniku niecałkowitego spalania węgla. Dane nie pozostawiają złudzeń, wystarczy 0,64% stężenia objętościowego w powietrzu by po 30 minutach nastąpił zgon.

Eliminowanie spalin w warsztacie

Eliminowanie spalin z warsztatu warto rozpocząć od rozprawienia się z mitem wietrzenia pomieszczenia poprzez otwarcie bramy wjazdowej oraz uchylenia okien. Wywołany w ten sposób ruch powietrza jest niekontrolowany i może utrudniać wykonywanie czynności pracownikom. Przeciąg nie zapewnia wywiewu wszystkich substancji szkodliwych w spalinach, istnieje ryzyko, że część toksycznych związków chemicznych pozostanie w pomieszczeniu skoncentrowana przy podłodze czy w kanałach. Do skutecznego eliminowania spalin silnikowych z pomieszczeń zamkniętych, u źródła ich powstawania, służą wyciągi spalin silnikowych.

ZAINWESTUJ W PROFESJONALNY WYCIĄG DZIĘKI DOTACJI ZUS

Od strony funkcjonalnej wyciągi spalin silnikowych możemy podzielić na dwie grupy: odprowadzające spaliny z pojazdów poruszających się w hali (np. Stacje Kontroli Pojazdów, zajezdnie autobusowe, fabryki samochodów) oraz zaprojektowane do pojazdów znajdujących się na wyznaczonych stanowiskach naprawczych czy testowych. Od strony konstrukcyjnej, urządzenia możemy pogrupować na:

„wiszące” (czyli znajdujące się ponad podłogą lub ponad obsługiwanym pojazdem), zwykle zamontowane do ściany lub konstrukcji wsporczej dachu;

„podpodłogowe”, które zostały zintegrowane z posadzką lub ścianą, a widoczny jest tylko element przyłączeniowy do węża;
przestawne wyciągi spalin, które znajdują się na stanowisku pracy tylko na czas obsługi pojazdu, a potem mogą zostać schowane w magazynie.

Jak zaplanować instalację z głową?

Chociaż każdy wyciąg spalin służy do eliminowania spalin, a w dodatku posiada tożsame elementy wchodzące w skład wyposażenia (np. wentylator, wąż czy ssawka wyciągowa), nie oznacza to, że wybierając pierwszy z brzegu model urządzenia zapewnimy najlepszą możliwą funkcjonalność oraz wysoką ergonomię pracy. O detalach decyduje chociażby wydajność wentylatora, średnica węża czy sposób montażu. Warto pamiętać, że nie w każdym warsztacie sprawdzi się dane rozwiązanie techniczne.

Dobór wyciągu spalin to proces ściśle powiązany z przestrzenią warsztatu. Samodzielny wybór urządzenia może okazać się niesatysfakcjonujący podczas użytkowania. Rekomendowanym sposobem pomocnym w planowaniu instalacji wyciągu spalin jest kontakt z doradcą firmy oferującej tego typu urządzenia, który poprzez odpowiednio postawione pytania będzie mógł na podstawie odpowiedzi udzielić zaproponować rozwiązanie lub w przypadkach tego wymagających przyjechać na miejsce i dokonać pomiarów.