Logotype of Inter CarsLogotype claim of Inter Cars

Poradniki


Skład powietrza i udziały objętościowe jego składników.

Opublikowano: 2018-03-13

Powstawanie mieszanki paliwowo-powietrznej

Benzyna, gazy LPG i CNG, są paliwami węglowodorowymi. Aby benzyna i przewożony w stanie płynnym w zbiorniku gaz LPG, mogły najpierw utworzyć mieszankę a potem się spalić, muszą najpierw przejść w stan gazowy. Paliwo w stanie ciekłym nie spala się!

Zakresy wartości poślizgu koła (PK) regulowane przez układ ABS, dla koła poruszającego
się po linii prostej, po następujących rodzajach nawierzchni: A - suchy asfalt; B
- mokry asfalt; C - żwir; D - sypki śnieg; E - lód. Charakterystyczne punkty linii wykresu: T
- zerowa wartość współczynnika tarcia wzdłużnego opony μW dla opony toczącej się bez
poślizgu; OA, OB i OE - maksymalne wartości współczynnika tarcia wzdłużnego opony μW,
dla odpowiednio: suchego asfaltu, mokrego asfalt i lodu; ZA do ZE - wartości współczynnika
tarcia wzdłużnego opony μW, osiągane przy wartości poślizgu koła równej 100%
(koło jest zablokowane).

Zakresy wartości poślizgu koła, regulowane przez układ ABS

Jak wiemy zapewnienie stabilności i kierowalności pojazdu jest dla układu ABS ważniejsze niż skrócenie drogi hamowania. Z tego powodu, inne są zasady regulacji wartości poślizgu koła, gdy samochód porusza się po linii prostej, a inne, gdy samochód porusza się po łuku.

Elementy składowe układu regulacji i jego charakterystyczne wielkości: X - wielkość
regulowana; W - wartość zadana wielkości regulowanej; Y - wielkość nastawcza;
Z - wielkości zakłócające.

Układ ABS jako układ regulacji

W samochodzie jest wiele układów regulacji np. prędkości obrotowej biegu jałowego silnika, składu mieszanki zasilającej silnik. Kierowca, choć może nie ma tej świadomości, jest też elementem układu regulacji... prędkości samochodu.

Elementy układu ABS samochodu osobowego, z hydraulicznym układem hamulcowym,
dla zacisku lub cylinderka hamulcowego hamulca jednego koła. Elementy na
rysunku: 1 - pedał hamulca; 2 - siłownik układu wspomagania układu hamulcowego;
3 - pompa hamulcowa; 4 - rozdzielacz hydrauliczny dolotowy; 5 - zawór zwrotny; 6 -
rozdzielacz hydrauliczny wylotowy; 7 - zacisk lub cylinderek hamulcowy; 8 - czujnik
prędkości obrotowej koła; 9 - sterownik układu ABS; 10 - akumulator hydrauliczny;
11 - pompa układu hydraulicznego; 12 - tłumik pulsacji w układzie hydraulicznym 13
- zwężka tłumiąca pulsację przepływu

Schemat układu ABS

Układy ESP, które „zawierają” w sobie układ ABS, montowane już praktycznie powszechnie w nowoczesnych samochodach, współpracują z większą ilością czujników, ale nie są one tematem tego opracowania.

Tarcie opony koła zablokowanego, o nawierzchnię drogi, podczas hamowania,
tylko jednym miejscem jej obwodu (rys.a), skutkuje lokalnym, nadmiernym jej zużyciem
(rys.b). Oznaczenia na rysunku: FNK - siła nacisku koła na nawierzchnię drogi;
FH - siła hamowania koła; VP - prędkość pojazdu; nO - prędkość obrotowa koła.

Zadania układów ABS cz. II

Dla możliwie wszystkich rodzajów nawierzchni, od bardzo przyczepnych, po cechujące się bardzo małymi współczynnikami tarcia np. lód, układ ABS pracuje tak, aby skrócić drogę hamowania.

Hamowanie i jednoczesne omijanie przeszkody przez samochody: A - bez układu
ABS, z zablokowanymi kołami przednimi; B - z pracującym układem ABS. Charakterystyczne
punkty na rysunku. 1 - skręcone i zablokowane koła samochodu A; 2 - punkt, w
którym samochód A miał rozpocząć manewr omijania przeszkody, ale to nie nastąpiło,
z powodu zablokowania przednich kół samochodu; 3 - punkt, w którym samochód B
rozpoczął manewr omijania przeszkody, ponieważ jego koła przednie były hamowane,
ale niezablokowane

Zadania układów ABS cz. I

Dotyczą one układów ABS tylko wówczas, gdy są one aktywne podczas hamowania. Jak się bowiem później dowiemy, w samochodzie z układem ABS, wiele hamowań odbywa się bez jego udziału. Układ ABS „obserwuje” przebieg hamowania rozpoczętego przez kierowcę, czuwa nad jego przebiegiem i aktywnie włącza się do pracy wówczas, gdy jest to konieczne

Zmiany wartości nacisku koła na nawierzchnię drogi w następstwie najechania na nierówność na nawierzchni drogi (rys.a), przy sprawnym (rys.b) lub niesprawnym (rys.c)
amortyzatorze. Oznaczenia na rysunku: FNK - siła nacisku koła na nawierzchnię drogi; FH - siła hamowania koła; k1, k2 i k3 - kolejne pozycje poruszającego się i hamowanego koła;
1 do 3 - charakterystyczne punkty wykresu, przedstawiającego zmianę wartości siły nacisku koła na nawierzchnię drogi, przy sprawnym amortyzatorze; 4 do 7 - charakterystyczne
punkty wykresu, przedstawiającego zmianę wartości siły nacisku koła na nawierzchnię drogi, przy niesprawnym amortyzatorze; FNK5 - najmniejsza wartość siły nacisku koła na
nawierzchnię drogi, spowodowana niesprawnością amortyzatora; FH5 - najmniejsza wartość siły hamowania koła, spowodowana małą wartością siły nacisku koła na nawierzchnię
drogi FNK5.

Amortyzatory a wartość siły hamowania

Częstym tematem, w kontekście prawidłowego stanu technicznego pojazdu, jest stan techniczny amortyzatorów i jego wpływ na zachowanie się samochodu podczas jazdy. Zależy od niego wartość siły hamowania, a więc długość drogi hamowania, a także możliwość kierowania samochodem.